Ułatwienia dostępu

Co można znaleźć w Archiwum Państwowym?

W skład zasobu Archiwum Państwowym w Częstochowie (wg stanu na dn. 31 grudnia 2023 roku) wchodzi 1374 zespoły archiwalne liczące łącznie 386 106 jednostek archiwalnych, co stanowi ponad 4137 metrów bieżących. Zbiory pochodzą głównie z XIX i XX wieku, a tylko pojedyncze jednostki z XVII i XVIII w. Pod względem terytorialnym większość materiałów dotyczy powiatów: częstochowskiego, kłobuckiego, lublinieckiego, myszkowskiego. Charakterystyczne dla częstochowskiego archiwum jest to, że działając na terenie dwóch b. zaborów – pruskiego i rosyjskiego oraz części ziem Górnego Śląska, przechowuje akta wytworzone przez dwa różne systemy kancelaryjne, pisane w dwóch różnych językach (niemieckim i rosyjskim). Wśród zgromadzonej dokumentacji znajdują się przede wszystkim akta metrykalne, akta miast, gmin, cechów, akta organów administracji państwowej, jednostek samorządu terytorialnego, zakładów przemysłowych, organizacji gospodarczych, akta rodzinno-majątkowe, partii politycznych, związków, stowarzyszeń i instytucji wyznaniowych oraz zbiory i kolekcje. W skład zasobu archiwalnego wchodzą również akta notarialne, sądowe, akta szkół, instytucji oświaty i kultury.

Najstarsze akta z 1615 roku...

Do najstarszych, spośród przechowywanych akt należą: księga metrykalna parafii w Mstowie z lat 1615-1627, księga Bractwa Cechu Kowalskiego w Mrzygłodzie z lat 1648-1937 czy księga miejska Częstochowy z lat 1759-1765. Wśród akt organów administracji państwowej i samorządowej na szczególną uwagę zasługują Akta miasta Częstochowy z lat 1759-1948, akta Starostwa Powiatowego w Częstochowie z lat 1919-1939 czy akta byłego Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie z lat 1975-1999. Równie interesujące są akta prezydiów powiatowych rad narodowych i urzędów powiatowych z lat 1950-1975 z Częstochowy, Kłobucka, Myszkowa i Lublińca. Cennymi archiwaliami są również akta notariuszy z XIX i XX w. z Częstochowy, Kłobucka, Lublińca i Żarek, akta hitlerowskiego więzienia w Częstochowie z lat 1939-1944 czy zbiory fotografii i pocztówek z lat 1893-3015, afiszy i druków z lat 1901-1989, tłoków pieczętnych z lat 1901-1945.

Źródła do poszukiwań genealogicznych

Zbiory dokumentacji obfitują w źródła służące do poszukiwań genealogicznych. Przede wszystkim są to akta metrykalne (księgi urodzeń, małżeństw i zgonów) parafii rzymskokatolickich, ewangelicko-augsburskich, prawosławnych i gmin wyznania mojżeszowego z terenu byłego województwa częstochowskiego. Cennych informacji dostarczają również spisy oraz księgi mieszkańców miast i gmin, księgi poborowych, spisy repatriantów czy akta notariuszy z Częstochowy, Kłobucka, Lublińca i Żarek.